Thông tin khí tượng thủy văn cần phải được trình bày một cách dễ hiểu và dễ sử dụng nhất. Các sản phẩm và dịch vụ khí tượng thủy văn sẽ hỗ trợ các nhà quy hoạch đô thị xây dựng chính sách và kế hoạch hành động nhằm tăng cường năn lực ứng phó của các thành phố trước thảm họa tự nhiên và hướng tới phát triển kinh tế xanh. (Trích Thông điệp của Tổng thư ký WMO nhân ngày Khí tượng Thế giới năm 2015).

     Theo số liệu thống kê, hàng năm ở Việt Nam công tác phục vụ khí tượng thủy văn (KTTV) đem lại lợi ích kinh tế nói chung khoảng vài ngàn tỷ đồng. Có thể nói, hiệu quả của việc sử dụng thông tin KTTV là rất lớn và có khi còn là vô giá, vì chúng liên quan tới tính mạng con người. Trong thực tế, rất nhiều ngành, nhiều lĩnh vực có các nhu cầu khác nhau về số liệu KTTV.

     Thông tin KTTV chủ yếu phục vụ cho công tác phòng chống lụt bão và giảm nhẹ thiên tai như: Bão, Lũ, Mưa lớn, Hạn hán, Nắng nóng…. Các bản tin dự báo, cảnh báo kịp thời, chính xác là những công cụ hết sức hữu hiệu trong việc phòng tránh thiên tai, giảm nhẹ thiệt hại; cũng như công tác khắc phục sự cố và phong trừ dịch bệnh sau thiên tai. Đối tượng sử dụng chủ yếu là Ban chỉ huy phòng chống lụt bão các cấp. 

     Đối với nông nghiệp cũng là lĩnh vực phục vụ trọng điểm của ngành KTTV; hoạt động phục vụ chính là cung cấp các loại bản tin dự báo cho việc điều hành sản xuất, bảo vệ mùa màng. Trong đó ngành thuỷ lợi; là ngành có sự quan hệ mật thiết với KTTV; hầu như trong rất nhiều hoạt động từ: thiết kế, xây dựng và điều tiết, vận hành các hồ chứa, các công trình tưới tiêu. Hay như với ngành điện, sử dụng khoảng 40% các số liệu KTTV cả về phục vụ thiết kế, lẫn bản tin dự báo phục vụ vận hành...

     Xây dựng, kiến trúc cần có số liệu, các bản tin dự báo KTTV; có khoảng 50% các công đoạn liên quan đến thời tiết. Để xây dựng các công trình giao thông như: cảng, cầu, đường…số liệu KTTV cung cấp khoảng 30%. Trong lĩnh vực hàng không, không thể thiếu số liệu, và các bản tin dự báo khi thực hiện các chuyến bay. Ngoài ra đối với an ninh - quốc phòng, thì thông tin KTTV cũng rất quan trong, trong chiến tranh bên cạnh việc lợi dụng thời tiết, khí hậu, còn có nhiều chiến dịch quân sự còn xử dụng loại “vũ khí khí tượng”…

     Thông tin KTTV có lợi ích rất lớn cho sự phát triển kinh tế - xã hội, phòng chống và giảm nhẹ thiên tai; việc sử dụng thông tin, số liệu KTTV trong các lĩnh vực là thực sự cần thiết. Nhằm phát huy tối ưu giá trị các sản phẩm KTTV; thì bên cạnh việc quan tâm đầu tư phát triển ngành KTTV của Đảng và Nhà nước; công tác tuyên truyền, phổ biến nâng cao nhận thức về thông tin KTTV cho cộng đồng xã hội là vấn đề vô cùng quan trọng. 

     Trong Thông điệp của Tổng thư ký WMO nhân ngày Khí tượng Thế giới năm 2015, đã khẳng định: Thông tin về thời tiết, khí hậu, biến động và biến đổi khí hậu - từ các bản tin dự báo thời tiết hằng ngày đến các dự báo khí hậu theo mùa - đã gắn bó chặt chẽ với cuộc sống hằng ngày đến mức đôi khi chúng ta quên đi nỗ lực của những cán bộ khí tượng thủy văn ngày ngày làm công tác quan trắc, nghiên cứu, tính toán và phân tích để mang cho chúng ta đến các bản tin. Ngày nay, dự báo thời tiết năm ngày đã trở nên chuẩn xác như dự báo thời tiết hai ngày cách đây 25 năm, còn dự báo khí hậu theo mùa đang ngày càng trở nên chính xác hơn.

Bài viết: Phan Thị Hoàn