Lốc xoáy là một hiện tượng gió xoáy cực mạnh, xảy ra trong một phạm vi  nhỏ và tồn tại trong một thời gian ngắn nhưng sức hủy hoại của cơn lốc xoáy rất lớn. Nguyên nhân sinh ra lốc xoáy là do những dòng khí nóng bốc lên cao một cách mạnh mẽ. Trong những ngày nóng nực mùa hè, mặt đất bị đốt nóng không đều nhau, một khoảng nào đó hấp thụ nhiệt thuận lợi sẽ nóng hơn, tạo ra một vùng khí áp giảm và tạo nên dòng thăng, không khí lạnh hơn ở chung quanh tràn đến  thành hiện tượng gió xoáy, tương tự như trong cơn bão.         

          Đặc điểm của gió lốc là tốc độ gió tăng mạnh đột ngột trong một thời gian rõ rệt. Lốc cũng thường xuất hiện trong những đám mây dông, khi đối lưu phát triển mạnh, sự chênh lệch nhiệt độ theo chiều thẳng đứng lớn, làm cho áp suất thay đổi đột ngột, tạo nên những vùng gió xoáy lớn, có khả năng bốc đi một lúc mấy toa tàu hoả, những ngôi nhà hoặc những tàu thuyền cỡ vài chục tấn, kèm theo lốc thường có giông và mưa đá.

                                                   Ảnh minh họa lốc xoáy xảy ra phạm vi hẹp

          Lốc xoáy thường xảy ra trong mùa hè, nhất là những lúc trời oi nóng, hoặc thời kỳ giao thời giữa mùa khô và mùa mưa. với các cường độ khác nhau, có những trận lốc xoáy ít thiệt hại hoặc ở xa khu dân cư nên cũng chưa điều kiện điều tra đầy đủ. Hầu như ở mọi nơi đều có khả năng xảy ra hiện tượng lốc xoáy, tuy nhiên ở những vùng ven biển khả năng xảy ra sẽ nhiều hơn.

          Việc cảnh báo trước để phòng tránh lốc xoáy trong điều kiện khoa học hiện nay còn gặp nhiều khó khăn, vì hiện tượng này xảy ra bất chợt trong phạm vi nhỏ, thời gian ngắn. Vì vậy trong những ngày nắng nóng khi có mây dông xuất hiện, chúng ta cần chú ý theo dõi chặt chẽ và có biện pháp để đề phòng thiệt hại.

         Để phòng tránh hữu hiệu cần phải chú ý trong thiết kế xây dựng các công trình phải tính toán kỹ khả năng chịu đựng của công trình khi bị lốc xoáy để hạn chế sức tàn phá, đôi khi còn lớn hơn bão mạnh. Khi xảy ra lốc xoáy người dân phải tìm đến những nơi trú ẩn an toàn như các nhà kiên cố, tránh núp dưới bóng cây, nhà tạm bợ dễ bị ngã đổ gây tai nạn.

                                      Tác giả :   Kỹ sư Võ Anh Kiệt

                                                       Phó Giám đốc Đài Khí tượng Thủy văn khu vực Nam Trung Bộ